Ekinsu Özkazanç, -(y)Iş Adlaştırıcısının Anlambilimsel Yapısı: Olgusallık ve Tarz Boyutları

Yüksek Lisans Adayı: Ekinsu Özkazanç
EABD: Bilişsel Bilimler
Tarih: 17.11.2022 / 11:00
Yer: A212

Özet: Türkçede -mE, -DIK, -(y)Iş gibi çeşitli bağımlı biçimbirimler adcıl yapılar oluşturmak için eylem gövdesine eklenebilmektedir. Bu adcıl yapılar tamamen ad benzeri özellikler gösterebildikleri (perfect, ‘tam-adlaşmış’) gibi eylem benzeri özellikler göstermeye devam edebilirler (imperfect, ‘tam-adlaşmamış’). Bu biçimbirimlerden herhangi biriyle oluşturulan tam-adlaşmamış adcıl yapılar olayları belirtebilir, ancak bu tür -(y)Iş yapıları hareket tarzını da belirtebilirler. Bu belirtmeler başka öğelere bağımlı görünmektedir, yani bileşimseldirler. Bir adcıl yapının mutlaka yaşanmış olan bir olayı belirtip belirtmediği (olgusallık) de güncel bir araştırma konusudur, bu bağlamda -(y)Iş yapıları genel olarak olgusal betimlenir. Bu tez, sistematik bir biçimde tam-adlaşmamış -(y)Iş yapılarını tam- adlaşmış olanlardan ve olay-belirten yapıları tarz-belirten yapılardan ayırt etmeyi, belirtilen olay türlerini tanımlamayı ve olay belirten -(y)Iş yapılarının olgusallık durumunu belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, her bir kategori için test grupları önerilmiş ve bu testler örnek bir veri seti üzerinde uygulanarak testlerin bu ayrımları yapmak için güvenilir ve isabetli olduğu gösterilmiştir. İşaretlenmiş veri seti adcıl yapıların olay anlambilimine (event semantics) dair bilişimsel ve dilbilimsel araştırmalar için erişilebilir olacaktır.