Research News

M.S. Thesis
İsa Can Babir, Aviyonik Sistemlerde Saldırı Tespiti için Donanım Parmak İzi Kullanımı

Yeni nesil aviyonik platformların giderek daha fazla dış sistemlerle bağlantılı hale gelmesiyle, daha önce izole olan sistemler artık siber tehditlere açık durumdadır. Ticari, askeri ve uzay-havacılık platformlarında yaygın olarak kullanılan MIL-STD-1553 gibi haberleşme standartları, güvenlik gereksinimleri göz önünde bulundurulmadan tasarlandıkları için artan zafiyetlerle karşı karşıyadır. Geleneksel güvenlik güncellemelerinin uygulanması maliyetli olup sertifikasyon açısından da zorluklar doğurmaktadır. Saldırı Tespit Sistemleri (IDS), donanım veya yazılım değişikliği gerektirmeyen müdahalesiz bir alternatif sunar. Bu çalışma, MIL-STD-1553 haberleşme hatlarının güvenliğini donanım parmak izi tabanlı bir IDS ile artırmayı amaçlamakta ve izinsiz cihazların tespiti için makine ve derin öğrenme yöntemlerinin etkinliğini değerlendirmektedir.

Tarih: 02.06.2025 / 11:00 Yer: A-212

M.S. Thesis
Beyza Ecem Erce, Anlamsal Bölütleme için Denetimsiz ve Yarı Denetimli Alan Uyarlaması

Bu tez, anlamsal bölütleme için piksel düzeyinde etiketlenmiş veri ihtiyacını azaltmayı amaçlamaktadır. Sentetik görüntüler üzerinde eğitilen DeepLabV3+ tabanlı bir model, gerçek görüntülere uyum sağlamak için bir çekişmeli alanı uyarlaması yöntemi olan Domain-Adversarial Neural Network (DANN) ile desteklenmiştir. Model, denetimsiz ve yarı denetimli etki alanı uyarlama senaryolarında uygulanmıştır. Özellikle yarı denetimli uyarlama yönteminde, denetimli öğrenme ile eğitilen ve etki alanı uyarlaması yapılmayan DeepLabV3+ yöntemine kıyasla %92 daha az etiketli gerçek veri kullanılarak benzer performans elde edilmiştir. Bu çalışma, görüntü etiketleme yükünü azaltan etkili bir çözüm sunmaktadır.

Tarih: 26.05.2025 / 15:00 Yer: A-212

Ph.D. Thesis
Alperen Taciroğlu, Obscurin ve Trio Protein Ailelerinde Evrimsel Korunum ve Yapısal Analiz Yoluyla Varyant Etki Tahmini

Obscurin ve Trio protein ailelerinin ortak evrimsel kökeni, filogenetik analizler yoluyla tanımlanmış ve omurgalı soyları boyunca gerçekleşmiş yapısal alan takaslama olaylarına işaret etmiştir. Bu bulgular temel alınarak, TrioN-benzeri DH domainleri için yeni bir varyant etkisi tahmin etme aracı olan TrioNsight geliştirilmiştir. Yapısal, evrimsel ve fizyokimyasal özelliklerden yararlanan bu araç, patojenik varyantları ayırt etmede yüksek doğruluk sağlamıştır (MCC: 0.906; 1.0 mükemmel performansı temsil eder). Bu çalışma, temel evrimsel biyoloji ile klinik uygulamaları birleştirerek hem protein ailelerinin evrimine dair mekanistik bulgular hem de işlevsel olarak kritik yapısal alanlarda hastalıkla ilişkili varyantların yorumlanmasına yönelik pratik bir araç sunmaktadır.

Tarih: 30.05.2025 / 10:00 Yer: A-212

M.S. Thesis
Cansu Demir Kartbol, Ürünlerde Talep Değişkenliğinin Etkilerini Azaltmaya Yönelik Bir Tahmin Modeli Geliştirme

Bu tezde, dayanıklı tüketim ürünleri üreten bir firmanın soğutucu ve dondurucu ürünleri için bir tahmin modeli geliştirilmiştir. Ekonomik dalgalanmalar, küresel olaylar ve pazar rekabeti gibi faktörler talep değişkenliğini artırarak tedarik zinciri yönetimini zorlaştırmaktadır. Bu bağlamda, tahmin doğruluğunu artırmak ve tedarik zinciri stratejilerini optimize etmek amacıyla ürün ve ülke gruplamalarını iyileştirmek için çeşitli kümeleme teknikleri kullanılmıştır. Ayrıca, Covid-19 etkisi, ekonomik göstergeler ve stok seviyeleri gibi dışsal faktörler de tahmin modeline dahil edilmiştir.

Tarih: 26.05.2025 / 10:30 Yer: B-116

Ph.D. Thesis
Samet Albayrak, tVNS Nöromudülasyonunun Sindirim Sistemi ve Beyin Sinyalleri Üzerinden Yemek Ödül Döngüsüne Etkilerinin EEG ile İncelenmesi

Kompleks tat algısı ve bağırsak-beyin iletişimi, yeme davranışını etkiler. Vagus siniri (VN), yüksek kalorili gıdalara karşı duyarsızlaşarak aşırı yemeyi tetikleyebilir; bu süreç VN uyarımıyla tersine çevrilebilir. Bu çalışma, çikolatalı milkshake tüketimi sırasında oluşan sinirsel aktivitenin transkütanöz VNS (tVNS) tarafından modüle edilip edilmediğini EEG ile inceledi. Temel bulgular: (1) Gıda alımı sonrası spontan göz kırpma oranları (dopamin göstergesi) arttı, dopaminerjik süreçlerin aktivasyonuna işaret etti. (2) Yutma ile senkronize edilen olayla ilişkili potansiyeller (ERP’ler) yalnızca gıda uyaranı varlığında gözlendi; bu, yudumlama-yutma protokolünün kompleks tat araştırmaları için kullanılabileceğini destekledi. (3) Dinlenme halindeki beyin dalgaları veya ERP’ler üzerinde anlamlı tVNS etkisi bulunmadı, ancak yöntem gıdaya özgü sinirsel tepkileri tespit etti. Bu sonuçlar, protokolün gelecekteki bağırsak-beyin ekseni çalışmaları için kullanışlılığını da desteklemektedir.

Tarih: 14.04.2025 / 14:00 Yer: A-212