Research News

M.S. Thesis
Eris İnal, ADHD ve MDD Ayrımının EEG Verileri Üzerinden Çok Katmanlı Algıyalıcılarla İncelenmesi

Bu tez, sıklıkla örtüşen semptomlara ve benzer nörofizyolojik özelliklere sahip olan Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ile Majör Depresif Bozukluk (MDB) gruplarını birbirinden ayırt etmede EEG tabanlı özelliklerin potansiyelini araştırmaktadır. Çalı¸smada, frekans bantları boyunca güç spektral yoğunluğu (PSD) ve ortalama eğri uzunluğu (MCL) özelliklerine odaklanılmış ve gözler açık ve kapalı olmak üzere her iki kondisyonda klinik açıdan çeşitli bir örneklem üzerinde çok katmanlı algılayıcı (MLP) uygulanmıştır.

Tarih: 16.07.2025 / 14:00 Yer: A-212

M.S. Thesis
Salih Atabey, FPGA Tabanlı Yapılandırılabilir Sistemlerde İkili Sinir Ağlarının Uygulanması

Gecikme ve enerji isterlerinin önemli olduğu gömülü sistemlerde, ikili sinir ağları, yükler ve aktivasyonları ikili forma dönüştürerek hesaplama ve bellek gereksinimlerinde ciddi azalmalar sağlar. Bu çalışma, sınıflandırma amacıyla hafif bir sinir ağı modelinin ikilileştirilmesini odaklanmaktadır. MNIST, CIFAR-10 ve ImageNet veri kümeleri kullanılarak, tam duyarlıklı modeller ile ikilileştirilmiş modeller doğruluk, kaynak kullanımı ve performans değiş tokuşları açısından karşılaştırılmıştır. Bu tez ayrıca FPGA tabanlı yeniden yapılandırılabilir sistemlere yönelik AI donanım geliştirme ortamlarını, güncel teknolojilerle uyumluluk ve optimizasyon stratejileri açısından inceleyerek kapsamlı bir rehber sunmaktadır.

Tarih: 08.07.2025 / 10:00 Yer: B-116

M.S. Thesis
Muhammed Sıddık Kılıç, Anadolu Koyunlarında Doğu Kaynaklı Gen Akışı ve Popülasyon Yapısının İzlenmesi: Neolitik Dönemden Günümüze Arkeogenomik Bulgular

Bu tez Anadolu koyunlarının demografik tarihini araştırmaktadır. Koyunlar et, süt ve yün sağlayan en önemli çiftlik hayvanları arasındadır. Antik ve günümüz Anadolu koyunlarından elde edilen yeni genom verilerinin analizi, Neolitik'ten sonra doğu ile ilişkili önemli bir genetik akışı ortaya koymakta ve günümüz Türk ırklarında coğrafya ve kuyruk morfolojisi ile tanımlanan bir popülasyon yapısını ortaya çıkarmaktadır. Çoğunlukla doğu Türkiye'de olan yağlı kuyruklu ırklar, ince kuyruklu ırklara göre Demir Çağı Anadolu koyunlarına daha fazla genetik yakınlık göstermektedir. Tersine, batı Türkiye'den olan ince kuyruklu ırklar, yağlı kuyruklu ırklara göre daha fazla Neolitik benzeri atasal bileşeni korumaktadır. Bu bulgular, Anadolu koyunlarının gen havuzunun binlerce yıl içinde nasıl şekillendiğini ortaya koymaktadır.

Tarih: 07.07.2025 / 11:00 Yer: A-212

M.S. Thesis
Göksu Uzuntürk, Çok Değişkenli Zaman Serilerinde Anomali Aralığı Tespiti için Bir Çıkarım Sonrası Dönüştürücü Çerçevesi

Bu tez, çok değişkenli zaman serileri için aralık tabanlı, çok sınıflı anomali yerelleştirmesinde zamansal tutarlılığı ve anlamsal tutarlılığı iyileştirmek üzere tasarlanmış, çıkarım sonrası stratejilere sahip dönüştürücü tabanlı bir çerçeve önermektedir.

Tarih: 25.06.2025 / 09:00 Yer: A-212

Ph.D. Thesis
Faruk Büyüktekin, Türkçe’de Gönderen Seçimi: Derlem Temelli bir Yaklaşım

Tez, Türkçe’de referans seçimini incelemekte ve dilsel ile bilişsel faktörlerin gönderim ifadesi biçimini nasıl şekillendirdiğine odaklanmaktadır. Spontane ve amaca yönelik diyaloglara dayalı, yeni bir işaretleme şemasıyla oluşturulmuş özgün bir eşgönderim derlemi oluşturulmuştur. Yapılan istatistiksel ve makine öğrenimi analizleri, rekabet ve uzaklık ölçütlerinin gönderim biçimini en güçlü şekilde öngören etmenler olduğunu ortaya koyarken, dilbilgisel ve konuşucu rolleri daha zayıf ancak anlamlı etkiler göstermektedir. Bulgular, farklı bir tipolojide bir dile ve doğal konuşma verisine odaklanarak, gönderen üretimi ve anlaşılmasına yönelik kuramsal öngörüleri desteklemekte ve geliştirmektedir.

Tarih: 18.06.2025 / 10:00 Yer: A-212