Yüksek Lisans Adayı: Seda Demirel

EABD: Bilişsel Bilimler

Tarih: 22.01.2024

Yer: A-212

Özet: İngilizce, Özne-Fiil-Nesne (SVO) sözdizim sırası ile tanımlanan bir belirtmeli dil olarak tanımlanır. Bu çalışmada, Child Language Data Exchange System (CHILDES) veritabanın (MacWhinney, 2000) Eve kısmından (Brown, 1973) alınan çocuğa yönelik konuşmalar içeren veri setinin dilbilimsel açıklamaları kullanılarak, dil edinim sürecinde çocuklar belirtmeli İngilizce yerine varsayımsal bir İngilizceye, yani özgeçişli İngilizceye, maruz kalsaydı ne olabileceği araştırılır.

Veri setine dayanarak, İngilizce dilbilgisi kelimelerin sözdizimsel ve anlamsal yapılarıyla oluşturulur. Bu dilbilgisi doğrultusunda, cümlelerin ve onların mantıksal formlarının doğru çiftleri oluşturulur. Ardından, sadece fiillerin belirtmeli versiyonlarını içeren dilbilgisi kullanılarak belirtmeli cümleler türetmek için birkaç model geliştirilir. Eğitim süreci sonrasında, en iyi modelin türetme sonuçlarında doğru çiftleri önceliklendirmesi beklenir. Bu modelle iki deney yapılır: birincisi geçişli fiillerin özgeçişli formlarını içerir, diğeri ise hem geçişli hem de geçişsiz fiillerin özgeçişli formlarını içerir. Bu deneyler sırasında, belirtmeli ve özgeçişli dilin ediniminde hangi kategorinin öne çıkacağını belirlemek için belirtmeli yapılar ile özgeçişli yapılar arasında karşılaştırmalı bir analiz yapılır.

Bu çalışmanın arkasındaki mantık, dil edinim sürecinde çocuklar için her bir sözdizimsel yapının (belirtmeli veya özgeçişli) eşit derecede olası olduğudur ve maruz kaldıkları dilbilgisel deneyimlerin hangi kategorinin öne çıkıp hangi kategorinin geride kaldığına karar vermesidir. Bu bağlamda, çalışma, dil edinimini yönlendiren evrensel bir parametre olmayabileceğini ortaya koymayı amaçlamaktadır.