Yüksek Lisans Adayı: Seda Demirel

EABD: Bilişsel Bilimler

Tarih: 22.04.2024

Yer: B-116

Özet: İngilizce, Özne-Fiil-Nesne (SVO) sözdizimi sırasıyla belirtmeli bir dil olarak tanımlanır. Bu çalışmada, Child Language Data Exchange System (CHILDES) veritabanının (MacWhinney, 2000) Eve kısmından (Brown, 1973) alınan çocuğa yönelik konuşmalar içeren veri setinin dilbilimsel açıklamaları kullanılarak, dil edinim sürecinde çocuklar belirtmeli İngilizce yerine varsayımsal bir İngilizceye, yani özgeçişli İngilizceye, maruz kalsaydı ne olabileceği araştırılır.

Veri setine dayanarak, İngilizce dilbilgisi kelimelerin sözdizimsel ve anlamsal yapılarıyla oluşturulur. Bu dilbilgisi doğrultusunda, cümlelerin ve onların mantıksal formlarının doğru çiftleri üretilir. Ardından, oluşturulan dilbilgisinden belirtmeli cümleler türetmek için birkaç model geliştirilir. Eğitimden sonra, en iyi modelin türetilen sonuçlarda doğru çiftleri önceliklendirmesi beklenir. Bu modelle iki deney yapılır: Birinci deneyde, tüm fiillerin belirtmeli formları ve yalnızca geçişli fiillerin özgeçişli formları bulunurken, ikinci deneyde tüm fiillerin belirtmeli ve özgeçişli formları bulunur. Bu deneyler sırasında, belirtmeli ve özgeçişli dillerin ediniminde hangi kategorinin öne çıkacağını belirlemek için belirtmeli yapılar ile özgeçişli yapılar arasında karşılaştırmalı bir analiz yapılır.

Bu çalışmanın temel amacı, dil edinme sürecinde her dilbilgisel ilişki sisteminin (belirtmeli veya özgeçişli) çocuklar için eşit olasılığa sahip olmasıdır. Onların belirli dil deneyimlerine maruz kalması, hangi kategorinin öne çıkacağını ve hangi kategorinin geri planda kalacağını belirler.  Bu bağlamda, çalışma, dil edinimini yönlendiren evrensel bir parametre olmayabileceğini ortaya koymayı amaçlamaktadır.