Serap Yağmur, Seçici Yönlü İşitsel Dikkatin Göz Hareketleri, Göz Bebeği Tepkileri ve İşitsel Algı Üzerindeki Etkisinin Rekabetçi Konuşma Varlığında İncelenmesi

Doktora Adayı: Serap Yağmur

EABD: Bilişim Sistemleri

Tarih: 06.09.2023 / 10:00

Yer: A-212

Özet: Bu doktora tezi, seçici yönlü işitsel dikkatin göz hareketlerini ve gözbebeği tepkilerini nasıl etkilediğini araştırarak tek kulaktan gelen uyaranlara odaklanmanın dikkati ve görev performansını artırdığını göstermektedir. Çalışma, çoklu konuşmacılı ortamdaki konuşma girişimi, yaş, cinsiyet ve ses yönünün göz hareketleri ve gözbebeği genişlemesi üzerindeki etkisini incelemektedir. Müdahale özellikle göz bebeklerini etkiler, katılımcılar içgüdüsel olarak ses kaynaklarına bakış yönlendirir ve rakip konuşmacılar sırasında daha büyük göz bebekleri sergiler ve bu çalışmanın önemli bir yönünü ortaya çıkarmaktadır. Bu bulgular, göz hareketi desenleri ve pupillometriyi seçici işitsel dikkatin inceliklerini yakalamak için etkili araçlar olarak vurgulamaktadır. Bu, işitme yardımı teknolojisinin ilerlemesi ve otizm spektrum bozukluğu veya işitme engeli gibi durumlarla mücadele eden bireylerin iletişim becerilerinin geliştirilmesi konusunda derin etkilere sahiptir. Dahası, bu araştırma, Türkçe uyaranlar için Algısal Konuşma Kalitesi (PESQ), Konuşma Anlaşılabilirliği (SII), Sinyal-Gürültü Oranı (SNR) değerleri ile gözbebeği genişlemesi arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmaktadır. Ayrıca bu çalışma, sunulan uyarıların tanıdık veya tanıdık olmayan kelimeler içerip içermediğini ve duygusal çağrışımların gözbebeği genişlemesi tepkileri üzerindeki etkilerini araştırmaktadır. Araştırma, konuşma kalitesi ile gözbebeği genişlemesi arasında bir bağlantı kurarak, sözcüksel popülerlik veya anlamı ne olursa olsun daha yüksek kaliteli işitsel uyarıların daha iyi görev performansına yol açtığını göstermektedir. Sonuç olarak, bu çalışma işitme ile dinleme arasındaki ayrımı vurgulamakta ve gözbebeği tepkilerini bilişsel süreçlere bir pencere olarak öne çıkarmaktadır. Bu tez, yardımcı teknolojilerdeki yenilikleri teşvik ederek ve işitsel deneyimlere ilişkin algılarımızı yeniden şekillendirerek, seçici işitsel dikkatin göz hareketlerini ve gözbebeği tepkilerini nasıl şekillendirdiği konusundaki anlayışımızı geliştirmektedir.