Bilişsel Bilimler EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Fatemeh Soleymani, "FARSÇA OKUMADA GÖZ HAREKETLERİ KONTROLU: DERLEM-ÇÖZÜMLEMELİ BİR YAKLAŞIM" konulu tezini, 06 Eylül 2018 tarihinde saat 09:30'da A-108 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Latin dilleri ve özellikle İngilizce için okuma sırasında göz hareketi örüntülerini araştırma çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı Farsça okumada göz hareketlerinin araştırılmasıdır. Bijankhan Farsça derleminden seçilen cümleler üzerinde bir dizi göz hareketi metriği analiz edilmiştir. Bu metrikler arasında ilk sabitmele konumu, ilk sabitleme süresi, toplam bakış süresi, ilk geçiş sabitleme sayısı, içeri geridönüş sayısı, dışarı geridönüş sayısı bulunmaktadır. Bu çalışmadaki kelime özellikleri ise kelime uzunluğu, kelime sıklığı, kelime tahmin edilebilirliği, kelime türü (opasite ve saydamlık), ve fonemlerdir. Katılımcı, cümle, kelime gibi rastgele istatistiksel etkilerdeki varyansı kontrol edebilmek amacıyla analizlerde LMM (Linear Mixed Models) kullanılmıştır. Sonuçları kelime uzunluğunun ilk sabitleme konumu üzerine etkisi olduğunu göstermektedir. Bunun yanında, tercih edilen gözleme konumu (PVL) analizleri ilk sabitlemelerin kısa kelimelerin sonuna, orta uzunluktaki kelimelerin ortasına ve uzun kelimelerin başına olduğunu ortaya koymaktadır. Bu sonuçlar literatürde raporlanan sonuçlar ile uyumludur. İlk odaklanma süresi analizinde orta uzunluktaki kelimelere kısa kelimelerden daha kısa süreyle sabitlendiği bulunmuştur. Bunun yanında, uzun gakış sürelerinin (GD) ve daha yüksek ilk geçiş sabitleme sayılarının (FRFC) uzun kelimelerle ilişkilendirilebileceği gözlenmiştir. İçeri geri dönüşler ile fonemler arasında da bir ilişki gözlenmiştir.

Siber Güvenlik EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Galip Oral Okan, "LYNXTUN" konulu tezini, 03 Eylül 2018 tarihinde saat 14:30'da A-108 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Lynxtun güvenilir olmayan bir ağ ile bağlı iki bilgisayar arasında güvenli bir tünel kurulmasını sağlayan bir VPN çözümüdür. Lynxtun Protokolü, sabit boyutta ve tamamen şifreli paketlerin UDP/IP kullanılarak sabit aralıklarla gönderilmesini öngörür. Şifreleme ve doğrulama için kendi geliştirdiğimiz AES-256 blok şifresi ve modifiye edilmiş GCM moduna dayalı bir yöntem kullanılır. Veri aktarım hızını asıl haberleşmeden bağımsız olarak sabit tutarak trafik akışı gizliliği sağlanır. Bu açıdan, gözlemlenemez haberleşmeye olanak sağlar. Bu zor bir mühendislik problemidir. Protokol, uygulamaların bu şartı fiilen sağlayabilmelerini mümkün kılacak şekilde tasarlanmıştır. Tespit ettiğimiz gerçek zamanlı işleyişi etkileyebilecek unsurlara yönelik çeşitli çözüm önerileri geliştirdik. Protokolün tam kapsamlı bir uygulamasını C dilini kullanarak GNU/Linux işletim sistemi için geliştirdik. Deneysel olarak doğruladığımız üzere, uygulamamız mikrosaniyeler düzeyindeki bir hata payı ile gönderim işlemlerini doğru zamanlarda gerçekleştirmektedir.

Bilişim Sistemleri EABD Doktora Programı öğrencisi Eren Esgin, "DİZİ HİZALAMA BAZLI SÜREÇ AİLELERİNİN ÇIKARIMI" konulu tezini, 17 Aralık 2018 tarihinde saat 10:00'da Konferans Salonu-1 toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Süreç duyarlı bilgi sistemleri tarafından iyileştirilen genel süreç tasarımı ve yürütme işlevleri ile İş Süreçleri Yönetimi alanı artan bir ilgili toplamaktadır. Bu bilgi sistemlerinin yürütülmesi sırasında elde edilen olay günlükleri, son kullanıcı davranış analizlerinde ana veri kaynağı olarak kullanılabilir. Süreç madenciliği, bu günlüklerden otomatik süreç keşfi için teknikler, referans süreç modeli ve süreç gerçekleştirimi arasında uygunluk kontrolünün yanı sıra, iş süreci performanslarının analizi, tahmini ve geliştirilmesini de kapsar. Yeni paylaşım ekonomisi modelleri ve sistem mimarilerinin ortaya çıkışıyla, tekil süreç perspektifi organizasyonlar arası uygulamalara doğru evrilmiştir. Güncel bilgi sistemleri organizasyonel bazda süreç yönetimi için işlevsellik sağlarken, çoklu-organizasyonel süreçleri desteklemek ve analiz etmek için gerekli sistematik yaklaşımdan uzaktır. Organizasyonlar arası süreç madenciliği, süreç yapılandırması için benzerliğin ve işbirliğinin kullanımını destekler. Bununla birlikte, bu ek işlevsellik organizasyonlar arasında ortaya çıkan değişkenliklere çözüm bulma zorunluluğunu da ortaya çıkarır. Bu çalışmada aynı süreçlere odaklanan farklı organizasyonlar arasındaki benzerlikleri ortaya çıkarmak için üç aşamalı bir organizasyonlar arası süreç madenciliği çerçevesi sunuyoruz. Baskın davranışın çıkarımı aşaması, süreç örneklerinde gözlemlenen en tipik davranışı ifade eden görev dizisini türetirken, dizi hizalama aşaması ise güvene dayalı maliyet işlevine göre süreç alternatifleri arasındaki benzerlik derecesini ölçer ve ilgili alternatifler arasındaki komşuluklar süreç aile ağacı üzerinden görselleştirilir. Süreç yapılandırılması aşamasında ise, süreç ailelerinde tespit edilen fonksiyonel benzerlikler ve soyutlamalar dizi hizalama matrislerinde görselleştirilip, özdeş veya azami özdeş çiftleriyle yorumlanır. Deney sonuçlarına göre, önerilen yaklaşım süreç bağlamına göre benzerlik ölçümünde ve s

Bilişsel Bilimler EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Faruk Büyüktekin, "DİL-DIŞI VERİNİN DİL VERİSİNE EKLENMESİ YOLUYLA DURUMLU DİYALOGLARDA ÇOK-KİPLİ GÖNDERİM ÇÖZÜMLEMESİ" konulu tezini, 31 Ağustos 2018 tarihinde saat 10:00'da A-108 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Bu tez, dil dışı verinin dil verisine eklenmesinin Türkçedeki gönderim çözümlemesine etkilerini araştırmaktadır. Artgönderim ve eşgönderim gibi gönderim ilişkilerinin belirlenmesi, doğal dil işleme ve insan bilgisayar etkileşimi gibi alanlarda kritik bir öneme sahiptir. Çünkü bu tarz uygulamalar konuşmanın anlamlandırılmasını gerektirmektedir. Gönderim çözümlemesine dair önceki araştırmalar el yapımı, kurala dayalı yaklaşımları esas almıştır. Ancak, makine öğrenme algoritmalarının başarısı sayesinde bu yaklaşımlar yerini derlem temelli yaklaşımlara bırakmıştır. Bu sayede, gerçek hayata dayalı gönderim çözümlemelerini inceleme fırsatı doğmuştur. Bu gelişmelere paralel olarak, bu çalışma da Tangram bulmacası çözmeye çalışan katılımcıların diyaloglarından oluşan bir Türkçe derlemi incelemektedir. Derlemde dil verisine, katılımcıların göz ve mouse verisi gibi dil dışı veriler de eklenmiştir. Çalışmanın amacı bu dil ve dildışı verileri birleştirerek gönderimde bulunan ifadenin gerçek dünyadaki (göndergesini) nesnesini tanıyan bir model ortaya koymaktır. Modelin hazırlanmasında makine öğrenme algoritmaları temel oluşturmaktadır. Model ayrıca farklı gönderim türlerinin çözümlenmesinde (zamir, zamir olmayan ve her iki grup için) hangi tür verinin daha başarılı olduğunu da bu algoritmalar yoluyla analiz etmektedir.

Bilişsel Bilimler EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Çağatay Taşcı, "ORTAK AKIŞKAN ZEKA GÖREVLERİ SIRASINDAKİ BEYİNLER ARASI BAĞLANTISALLIK ÖRÜNTÜLERİNİN İNCELENMESİ" konulu tezini, 31 Ağustos 2018 tarihinde saat 11:30'da A-108 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Bazı çalışmalar, aynı görevi simultane olarak gerçekleştirmenin katılımcıların beyin hemodinamikleri arasında senkronizasyona yol açtığını göstermiştir (Funane et al. 2011; Osaka et al. 2015). Bu tezdeki hedefimiz, katılımcıların, bireysel olarak sahip oldukları bilgileri ortak bir şekilde kullanarak çözmeleri gereken Raven matrisleri görevini gerçekleştirirkenki beyin hemodinamiklerini incelemektir. Katılımcılar simultane bir şekilde yapboz formatında hazırlanmış akışkan zeka görevine angaje olmuşlarken beyin hemodinamikleri NIRS (kızıl-ötesi tayfölçümü) cihazı ile ölçülecektir. Ham nörogörüntüleme verisinden prefrontal korteksteki beyinlerarası bağlantısallık örüntülerinin, görevin başarısını tahmin etme amacıyla ayıklanması için makine öğrenmesi teknikleri kullanılacaktır. Başarılı gerçekleştirilen görevler sırasında katılımcıların prefrontal korteksleri arasında tutarlılık beklenmektedir. Bu çalışmayla sosyal etkileşim sırasında beyinler arası ilişkiler hakkında elde edilecek bulgularla literature katkı sağlanması amaçlanmaktadır.

Bilişsel Bilimler EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Alaz Aydın, "FARKLI KONTRAST POLARİTELERİNDEKİ METAKONTRAST MASKELEMENİN ALTINDA YATAN KORTİKAL SÜREÇLER" konulu tezini, 31 Ağustos 2018 tarihinde saat 14:00'da A-108 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti :Bu çalışmada görsel maskelemenin altında yatan nöral mekanizmaları anlamak için elektroansefalografi (EEG) kaydı ile birlikte metakontrast maskeleme deneyi yapılmıştır. Deneyde özelliğe dayalı tespit görevi farklı hedef-maske kontrast polarite durumları ve değişen uyaran başlangıç asenkronileri altında verilmiştir. Davranışsal deneylerde ters ve aynı polarite durumları için sırasıyla tek modlu tip- A ve B geriye dönük maskeleme fonksiyonları elde edilmiştir. Bu fark göz önünde bulundurularak farklı nöral süreçlerin analizi için EEG verisi toplanmıştır.

Siber Güvenlik EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Rauf Kaan Denizer, "KULLANICI PAROLALARINDAKİ DİL BİLGİSEL ÖRÜNTÜLERİN ARAŞTIRILMASI: OLASILIKSAL İÇERİKTEN BAĞIMSIZ DİL YAKLAŞIMI" konulu tezini, 03 Eylül 2018 tarihinde saat 13:00'da A-108 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Web siteleri ve uygulamalar çoğunlukla hesap adı ve parola kullanan kimlik doğrulama yöntemleri uygulamaktadırlar. Yakın tarihli bir araştırmaya göre, Amerika Birleşik Devletlerinde bir e-posta adresi, ortalama 130 farklı kullanıcı hesabı ile ilişkili durumdadır. Çok sayıda kullanıcı hesabı ve parolaya sahip olmak, kullanıcıları aynı parolanın sonuna sayı eklemek gibi çok bilinen kalıplara sahip ve kolay tahmin edilebilir parolalar üretmeye zorlamaktadır. Parola güvenliği için daha karmaşık ve maliyetli korucuyu tekniklerin geliştirilmesi, saldırganları kaba kuvvet saldırıları yerine parola tahmin etme yöntemleri geliştirmeye yönlendirmektedir. Son zamanlarda yapılan çalışmalar çoğunlukla ana dili İngilizce olan kullanıcıların parolalarının analizlerini içermektedir. Öte yandan, farklı dilleri konuşan kullanıcılar parola oluştururken farklı örüntüler sergileyebilirler. Bu tez, ana dili Türkçe olan kullanıcıların oluşturduğu parolalardaki dil bilgisel örüntüler üzerine odaklanmaktadır. Bulgularımızla beraber olasılıksal içerikten bağımsız dil kullanarak oluşturduğumuz çerçeve ve değerlendirmesi sunulmuştur.

Sağlık Bilişimi EABD Biyoenformatik Yüksek Lisans Programı öğrencisi Alperen Taciroğlu, "ODYSSEY: MİKRORNA - GEN EKSPRESYONUNUN ETKİLEŞİMLİ AĞLAR OLARAK GÖRSELLEŞTİRİLMESİ ÜZERİNE BIR YAZILIM" konulu tezini, 03 Eylül 2018 tarihinde saat 14:00'da A-212 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : MikroRNA’lar kodlamayan RNA moleküllerinden olup simdiye kadar çalısılmıs bütün omurgasız hayvanlar dahil pek çok organizmada islevsel roller alırlar. Farklı omurgasız türleri göz önüne alındıgında, 200’e kadar farklı gen, mikroRNA kodlamasında görev alabilir. Ilk olarak 20 yıl önceki kesiflerinden bu yana, hücre içerisindeki görevleri, hangi biyolojik yolaklarda regülatör olarak görevler aldıkları çok çesitli arastırmalara konu olmustur. Bu arastırmalar sonucunda, apoptoz, homeostaz, gelisimsel biyoloji, kanser olusumu ve virus enfeksiyonları sonucu aktive olan yolaklar dahil farklı birden çok önemli biyolojik mekanizmalarda etken rol aldıkları gözlemlenmistir. MikroRNA’lar bu mekanizmalara genel olarak post-transkripsiyonel asamada mesajcı RNA moleküllerine baglanıp, bu moleküllerin stabilitesini bozarak yön verirler. Evrimsel süreçte incelendiklerinde, nükleotit dizilimlerinin korunmus oldugu fark edilmistir ve bu da hücre içerisindeki görevlerinin önemini vurgular niteliktedir. ’Odyssey’ mikroRNA’ların baglandıkları genlerle olan iliskilerini etkilesimli aglar yoluyla çizmek için R programlama dilinin Shiny paketi kullanılarak gelistirildi. Bu web uygulaması gelistirilirken, kullanıcıların kendi biyolojik ekspresyon datasını yükleyebilecekleri ve bu data üzerinden karsılastırmalı ekspresyon analizi yapabilecekleri, ayrıca bu analiz sonucunda çıkan sonuçları etkilesimli ag olarak çizebilecekleri kullanımı kolay bir arayüze sahip olmasına özen gösterildi. Ayrıca Odyssey’de bu agları olusturan mikroRNA veya genlerin ekspresyon analizi sonucunda çıkan degerler üzerinden filtrelenebilmesi için modüller eklendi. Web uygulamasının nihai amacı olarak kullanıcının analizini yaptıgı data fenotipini açıklayıcı nitelikte güçlü bir öngörü aracı olarak kullanılabilmesi hedeflendi.

Bilişsel Bilimler EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Mani Tajaddini, "EYE-TRACKİNG TEKNOLOJİSİYLE RİSKLİ KOŞULLARDA KARAR VERMEK ÜZERİNDE GRUP ETKİSİ İNCELEME" konulu tezini, 28 Ağustos 2018 tarihinde saat 10:00'da A-108 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Bilişsel Bilimler EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Efecan Yılmaz, "SANAL GERÇEKLİK ORTAMINDA YÖNLENDİRİCİ BAKIŞLAR" konulu tezini, 28 Ağustos 2018 tarihinde saat 11:30'da A-108 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : İnsan-robot etkileşimi araştırmaları muhattapların ortak eylem durumlarındaki işbirliği, insan-robot etkileşiminde gösterim özellikleri veya ortak etkileşim ortamlarının özellikleri gibi konular içerir. Özellikle yönlendirme ifadeleri ortak eylem durumlarında hem ifade üretimi ve ifade çözümlemesi bakış açılarından çalışılmaktadır. Bunların yanında, insan-robot etkileşiminde bakışsal etkileşimlerdeki görsel dikkatte seçicilik ve göze çarpma örnekleri de bazı diğer aktif araştırma alanları arasındadır. Bu tezde insan-robot etkileşiminde ve ortak eylem durumlarında, sanal-gerçeklik ortamında göz takip teknolojisinden de destek alarak, sözel olmayan iletişimin arttırılmasını araştırılmıştır. Bu amaçla, deneylerimizde çok kipli bir yaklaşımla sözel olmayan ifadeler ve sözel referanslar ile çoklu robot ajan, tek insan deney ortamı kullanılmıştır. Ayrıca, katılımcıların gösterim çözümleme zamanlarını ve doğruluklarını, ek olarak da bakış ile etkileşimlerini değerlendirirken, robot ajanlarının tasarımında bir etkileşim etkisini araştırmak için iki ayrı robot ajan tasarımı kullanılmıştır.