Yüksek Lisans Adayı: Amin Zabardast

EABD: Sağlık Bilişimi

Tarih: 07.08.2019 / 14:00

Yer: A-108

Özet: En-az-girişimsel cerrahi yöntemler cerrrahlara uyguladıkları operasyonlarda yüksek başarı sağlamalarına, olası riskleri azaltarak, onlara işlevsel araçlar kazandırma ve daha iyi bir perpektif sağlayan teknolojik imkanlar sunarlar. Cerrahlar en-az-girişimsel cerrahi operasyonlar sırasında (Laparoskopik, Endoskopik veya Robotik cerrahi) genellikle ekrandaki görüntülere ve kameralara bağlı çalışırlar. Ameliyathanelerde farklı görüntüleme kiplerinden gelen bilgi (görüntüler) kullanılır (Bilgisayarlı Tomografi, Manyetik Resonans gibi). Ancak, bu bilgiler kamera görüntüleriyle bütünleştirilmez ve bu bilginin çıkartılarak birleştirilmesi ancak cerrahın deneyim ve yetenekleriyle sınırlı kalır. Klasik kameralar, çok faydalı olmakla birlikte, olayın her yönünü (mesela derinlik bilgisi) iletmekte yeterli olmazlar. Son yıllarda, steryo kameralar ameliyathanelerde kullanıma sunulmuştur. Steryo endoskopik araçlar ve beraberindeki algoritmalar derinlik algılamasına yardımcı olurlar. Derinlik bilgisinin steryo kameralardan çıkarımını sağlayan yöntemler (‘steryo uyuşma’ olarak bilinir) halen bilgisayar bilimleri alanında aktif bir araştırma alanıdır. 3 boyutlu ortamın sayısal oluşturulması için gerekli basamak derinlik bilgisidir. Bu bilgi, cerraha yardımcı olacak olan ‘eklenmiş gerçeklik’ ortamı oluşturmak için temel teşkil eder. Yapay Sinir Ağları (YSA) ve özellikle de Evrişimsel Sinir Ağları (ESA) son yıllarda bilgisayarlı görü alanındaki araştırmalarda çığır açmıştır. Araştırmacıların YSA kullanarak çözmeye çalıştığı konuların arasında ‘steryo uyuşma’ da vardır. Steryo uyuşma konusunda ESA’nın değişik türleri oldukça iyi başarım göstermiştir. Bu tez çalışması, derin sinir ağları ve bilgisayar benzetimleri kullanarak, hayvan organ dokularından alınmış steryo görüntülerinde yüzey geri-çatım problemini hedeflemiştir.

Tez Başlığı: VERİ MADENCİLİĞİ YÖNTEMİYLE GÖZ İZLEME VERİLERİNİ İŞLEYEREK KULLANICILARI VE KULLANIM YÖNTEMLERİNİ KARAKTERİZE ETME

PhD Aday: Melih Öder

Program: Bilişim Sistemleri Anabilim Dalı

Tarih: 26 Haziran 10:00

Yer: A-212

Özet: Göz izleme çalışmalarında toplanan veriler, kullanıcıların web üzerindeki davranışları ve karakterleri hakkında bol miktarda bilgi içermesine rağmen bu verileri işleyerek kullanıcı profillerini tahmin etmeye çalışan çok fazla çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmanın ana amacı, göz izleme verilerini makine öğrenmesi yöntemleriyle işleyerek kullanıcı özelliklerini karakterize eden veri modelleri çıkarmak ve özellikle kullanıcıların web sayfasına aşinalığını ve cinsiyetlerini tahmin etmeye çalışmaktır. Kullanıcı özelliklerini tahmin etmek, adaptif web sayfaları tasarlayarak kullanım kolaylığı sağlamaya yarayabilir. Göz izleme çalışması sırasında, kullanıcıların eğitim geçmişleri, cinsiyetleri, yaşları ve çalışma sırasında kullanılan web sayfalarına aşinalık düzeyleri (kullanıcı beyanına göre) sorulmuştur. Bu çalışma sırasında, öncelikle var olan veri seti kullanılarak veri modelleri çıkartıldı ve tekrardan göz izleme çalışması yapılarak, veri modelleri doğrulandı. Çalışmanın, göz izleme verilerini makine öğrenme yöntemleriyle işleyerek, kullanıcıların web sayfalarına aşinalığını ve cinsiyetlerini karakterize etmesi ve eğitilecek veri setini hazırlayan bir araç geliştirmiş olması literatüre sağladığı katkılardır. 

TTez Başlığı: GELİŞTİRİLMİŞ KURULUŞ GÜVENLİĞİ İÇİN GÜVENLİK GÖRSELLEŞTİRME ALTYAPI, TEKNİK VE METODOLOJİLERİ 

PhD Aday: Fatma Ferda Özdemir

Program: Bilişim Sistemleri Anabilim Dalı

Tarih: 17 Haziran 15:30

Yer: Konferans Salonu-01

Özet: Bu tez, kuruluşların işletme seviyesindeki güvenlik durumunun izlenmesini sağlayacak tasarımlar sağlamaya yönelik yapılan araştırmayı temsil eder Bu araştırmanın seyircileri tüm kurumsal düzeyde teknoloji ve güvenlik uzmanları ve güvenlik durumu görselleştirme tasarımları ile ilgili olabilecek üst düzey yöneticiler olabilir. Çok sayıda araç ve programlar kuruluşların güvenlik açıklarını gidermek amacıyla kullanılmaktadır. Bununla birlikte, bu programların çıktıları nadiren açıkça anlaşılmaktadır. Araştırma sırasında, mevcut güvenlik görselleştirme gereksinimleri ve ilgili teknolojileri ile birlikte mevcut güvenlik görselleştirme tasarımları incelenmiştir. Kullanıcı merkezli olma adına, görselleştirme gereksinimleri anketi düzenlenmiştir. Literatür taramasının ve anketin sonuçları, genel bir kurumsal güvenlik görselleştirme altyapısı için belirlenmiş bir gereksinim setine  dönüştürülmüştür. Bu altyapı, endüstrinin en iyi standartları ve çağdaş büyük veri çözümleri kullanılarak gerçekleştirilir. Sonuçta ortaya çıkan tasarım, uzman incelemeleri kullanılarak doğrulanmıştır. Daha sonra, işletmeler için favori güvenlik görselleştirme konularından biri olan web uygulaması güvenliği tasvir edilmiştir. Kara kutu kırılganlık testi sonuçlarını görselleştirmek için bir pano tipi bütünsel tasarım, kırk artı ölçümle birlikte önerildi. Çalışmanın bu bölümüne paralel olarak SIEM sistemleri de özel veri görselleştirme yetenekleri açısından incelenmiştir. Son olarak, kuruluşlar için güvenlik yönetimi ile ilgili konular ele alındı. Bu çalışmanın bu bölümünde, analitik yöntemlere dayanan ve tehditleri, riskleri, karşılık gelen önlemleri görselleştirmek için treemap tipi görselleştirmeler kullanan güvenlik maliyetlerinin optimizasyonu için bir karar destek sistemi önerilmiştir. Bu sistemin faydalarını göstermek için gerçek dünyadan bir vaka çalışması kullanılmıştır.

Tez Başlığı: İKNA STRATEJİLERİNDEKİ KİŞİSEL FARKLILIKLARI BELİRLEMEK İÇİN MOBİL KULLANICI VERİSİ İŞLEMESİ

PhD Aday: Şeyma Çavdar

Program: Informations Systems Anabilim Dalı

Tarih: 28 Ağustos 13:00

Yer: Konferans Salonu-01

Özet: Mobil teknolojilerin yaygın ve her yerde kullanımı sebebiyle, günümüzde kullanıcılar hakkında yer, erişim ve etkileşim davranışları gibi fazla sayıda veriye erişmek mümkündür. Bu veriler, kişisel bilgileri ve kişilik özellikleri gibi kullanıcı karakteristiklerini ortaya çıkardığından son zamanlarda önemli duruma gelmiştir. Literatürde, mobil telefon kullanımı verileri (çağrı ve mesaj sayıları gibi) genellikle anketler ya da özel uygulamalar ile toplanmakta ve analiz edilmektedir. Ancak, mobil çağrı verileri, kullanıcı karakteristiklerini ve tercihlerini belirlemede kısıtlı kaldığı gibi kişisel bildirilen verileri de toplamak güçtür. Ayrıca, kişiler farklı tipteki mobil uygulamaları giderek daha fazla kullanmaktadır. Bu tez çalışmasında, mobil uygulamalardan elde edilen kişisel veriler, kişilik özelliklerini (örneğin; BIG5) ve kişilerin ikna stratejilerinden (örneğin; Cialdini’nin altı ikna stratejisi) nasıl etkilendiklerini belirlemek için veri madenciliği teknikleri ile analiz edilecektir. Elde edilen sonuçların mobil uygulamaların kişiselleştirilmesine ve başarılı kullanıcı profillerinin oluşturulmasına katkıda bulunması beklenmektedir. Tezin çalışma alanı olarak sağlık alanı seçilmiştir

Bilişim Sistemleri EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Yaser Yurtcan, "Mobil Cihazlarda Gerçek Zamanlı Gürültülü Konuşma Tanıma Performans Değerlendirilmesi" konulu tezini

Tarih: 12 Şubat 2019

Saat: 10:30 PM

Yer: A-212

Tez Özeti: İletişim insanlar için önemlidir. Birçok iletişim kurma yöntemi bulunmaktadır. Bunlar arasında en etkili olanı konuşmadır. Konuşma ile insanlar duygularını ve düşüncelerini rahat bir biçimde ifade edebilmektedir. Bununla birlikte, bazı insanların işitme problemi olabilir. Dahası, gürültülü bir ortamda konuşulan kelimeleri anlamak sağlıklı insanlar için bile zor olabilir. Konuşma tanıma sistemleri, metin dönüşümüne gerçek zamanlı konuşma sağlar. Konuşma tanıma sistemleri genellikle ses dalgalarının yakalanmasını ve anlamlı metinlere dönüştürülmesini içerir.

Mobil cihazlarda konuşma tanıma kullanımı, bulut sistemlerinin geliştirilmesi ile mümkün olmuştur. Ancak, gürültülü ortamlarda gürbüz ve düşük hata oranlı konuşma tanıma sistemi sağlamak hala önemli bir sorundur. Bu çalışmada, gürültülü ortamlarda kompakt bir mikrofon dizisi kullanılarak farklı konuşma örnekleri kaydedilmiş ve gerçek zamanlı bir gürültü engelleme algoritmasıyla işlenerek bir veri kümesi oluşturulmuştur. Konuşulanları anlamlı bir metne dönüştürmek için gürültü engelleme donanımı ve yazılımı olan taşınabilir bir mobil sistem önerilmiştir.

Farklı bulut sistemlerinin konuşma tanıma performansını, önerilen sistemin gürültüye dayanlıklılığını, konuşmacının cinsiyetinin konuşma tanıma performansına etkisini ve performans iyileştirmeyi ölçmek için temiz, gürültülü ve gürültüden temizlenmiş konuşma örnekleri üzerinde kapsamlı testler yapılmıştır. Deney sonuçları, önerilen sistemin gürültülü ortamlarda bile iyi performans sergilediğini göstermektedir. Sonuçlardan ayrıca anlaşılmıştır ki, mobil cihazlarda bulut tabanlı sistemleri kullanarak konuşma tanıma yapmak için gürültü seviyesi düşük olmalıdır veya gerçek zamanlı gürültü iptali algoritmalarına ihtiyaç duyulmaktadır. Önerilen sistem gürültülü ortamlarda konuşma tanıma doğruluğunu arttırmaktadır. Böylece, elde edilen performans ve taşınabilir tasarım, sistemin günlük hayatta kullanılmasına olanak sağlamaktadır.

Sinopsis: Bu çalışmanın amacı mobil cihazlarda gürültülü konuşma tanıma performansını iyileştirmektir. Bu çalışma, soruna bir sistem tasarımı sorunu olarak yaklaşmakta ve istenilen sonuçları elde etmek için uygun donanım ve yazılım bileşenlerini entegre etmektedir. Önerilen sistem ayrıntılı olarak anlatılmış, kullanılan gürültü iptal algoritmasının özellikleri, seçilen transfer ortamının nedenleri ve konuşma tanıma uygulaması açıklanmıştır. Detaylı sonuçlar belirtilmiştir ve sonuçlar değerlendirilmiştir. Bu nedenle, mevcut gürültü iptali veya konuşma tanıma algoritmalarının geliştirilmesi bu tezin kapsamı dışındadır.

Yüksek Lisans Adayı: Utku Kaplan

EABD: Siber Güvenlik(Yüksek Lisans)

Tarih: 14 Ocak 2019 saat 15:30

Yer: A-212

Özet: Yazılımın kalitesini artırmak ve güvenlik açıklarını bulmak için yazılım geliştirme aktivitileri sırasında genellikle kod gözden geçirme yapılır. Kodu gözden geçiren yazılımcıların tecrübeleri kod gözden geçirmenin kalitesini etkileyebilir. Bu çalışma, koddaki güvenlik açıklarının tespiti konusunda uzmanlar ve acemiler arasındaki farkların göz takibi ile tanımlanıp tanımlanamayacağını araştırmaktadır. Güvenlik açıklıkları gözden geçirmesi için program kodlarının incelenmesi sırasında katılımcıların göz hareketleri göz takip cihazı ile kaydedilmiştir. Deney toplam yirmi programlama katılımcısı ile gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, deneyimli yazılım geliştiricilerin, daha az deneyimli yazılım geliştiricilere göre daha kısa sürede yazılımdaki güvenlik açıklarını bulduklarını göstermiştir. Bulgular ayrıca uzmanların güvenlik açıklarını bulma konusunda daha başarılı olduklarını göstermektedir.

Anahtar Sözcükler: yazılım güvenlik zafiyetleri, göz izleme tekniği, kod gözden geçirme

Bilişim Sistemleri EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Fatih Işıktaş, "ALT UZAY GRUPLAMANIN ÖLÇEKLENEBİLİR KÖTÜCÜL YAZILIM GRUPLAMASINA UYGULANMASI" konulu tezini

Tarih: 14 Ocak 2019

Saat: 14:00 PM

Yer: A-108

Tez Özeti: Son yıllarda, kötücül yazılım değişkenlerinin çok hızlı çoğalması, kötücül yazılım analizinde daha gelişmiş gruplama tekniklerinin kullanımını bir ihtiyaç haline getirmiştir. Özellikle, çok fazla niteliğe sahip olan büyük kötücül yazılım setlerinden gruplama bilgisini hızlı ve doğru bir şekilde elde edebilmek için uygun gruplama yaklaşımlarının tercih edilmesi çok önemlidir. Biz bu çalışmada, çok büyük kötücül yazılım setlerinin analizi için, altuzay gruplama ve grafik karşılaştırma tekniklerine dayanan ve gelişmiş gruplama yeteneği ve ölçeklenebilir çalışma süreleri sunan bir gruplama yöntemi öneriyoruz. Geleneksel imza tabanlı gruplama tekniklerinden farklı olarak, grafik karşılaştırma ile kötücül yazılımların iç yapılarını karşılaştırarak daha doğru kötücül yazılım grupları elde etmeye amaçladık. Bu gruplama işlemini hızlandırmak ve ölçekleyebilmek amacıyla da bir altuzay gruplama tekniğini yöntemimize entegre ettik. Yöntemimizi doğrulayabilmek için bahsettiğimiz gruplama işlemlerini gerçekleştirebilen bir prototip geliştirdik. Bu prototip, daha detaylı bir kötücül yazılım analizi için, kötücül yazılımlar ve üretilmiş gruplar üzerinde navigasyon imkanı sağlayan grafiksel bir kullanıcı arayüzü sunmaktadır. Geliştirdiğimiz prototipi kullanarak, gerçek kötücül yazılım setleri üzerinde gruplama deneyleri gerçekleştirdik. Deney sonuçları, kötücül yazılımların iç yapılarının karşılaştırılmasına dayanan bir gruplama yönteminin yüzde 98’lik bir doğruluk oranıyla gruplama çıktıları verdiğini gösterdi. Deney sonuçları ayrıca yöntemimizin, gruplama doğruluğunu bozmadan çalışma süresi performansını kayda değer bir şekilde geliştirdiğini gösterdi.

Bilişsel Bilimler EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Borabay Kadirdağ, "ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN SINAV PERFORMANSINDA BİLİŞSEL YENİDEN DEĞERLENDİRME VE DIŞAVURUMCU BASTIRMANIN ETKİSİ" konulu tezini, 26 Kasım 2018 tarihinde saat 11:30'da A-212 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Bu tezin amacı, bilişsel yeniden değerlendirme ve dışavurumcu bastırmanın Türk üniversite öğrencilerinin sınav performansları üzerine etkisini incelemektir. Bu çalışma; bilişsel yeniden değerlendirmeyi duygulara yol açan bilişsel anlamlandırma olarak tanımlayan (Lerner, Li, Valdesolo, & Kassam, 2015) ve Lerner ve Keltnere (2000) ait olan değerlendirme eğilimi taslağı temel alınarak yapılmıştır. Öte yandan dışavurumcu bastırma, bireylerin yüzle ilgili açığa vurumları maskeleyerek duygu durumlarını saklamak için kullandıkları bir duygu kontrol metodu (Niedenthal, P. M., Ric, F., & Krauth-Gruber, S. 2006) olarak tanımlanmıştır. Öğrencilerin bu iki duygu kontrol kabiliyeti temel alınarak, stresli bir sahneye sahip bir videoyu izlemeden önce ve izledikten sonra endişeye gösterdikleri duygusal tepkileri, duygu kontrol kabiliyetleri ile sınav performansı arasında bir ilişki olup olmadığını bulmak için ölçülmüştür. Sınav Stresi Anketi (Nist & Diehl, 1990) temel alınarak, 63 tane orta seviye sınav stresine sahip öğrenci katılım göstermiştir. Duygu kontrol kabiliyetlerinin sonuçları, sınav performansında dışavurumcu bastırmanın önemli bir etkisi olduğu gözlemlenmiştir. Duygularını daha az bastıran öğrenciler, dönem başı ve sonundaki sınavları doğrultusunda puanlarını yükseltebilmektedir. PANAS skorları doğrultusunda ölçülen tepkiler ise, duygu kontrol kabiliyetleri arasında, sınav performansı üzerinden, kayda değer bir fark göstermemiştir. Anahtar kelimeler: duygu, sınav stresi, değerlendirme eğilimi

Bilişim Sistemleri EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Burak Ünaltay, "GÖRÜNTÜ İŞLEME UYGULAMALARI İÇİN DÖNÜŞÜMSEL GÖMÜLÜ YAZILIM MİMARİSİ" konulu tezini, 14 Kasım 2018 tarihinde saat 14:00'da B-116 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Gerçek zamanlı görüntü işleme çoğu zaman oldukça kısıtlayıcı sınırlamalara tabidir. Gömülü donanımlar oldukça sınırlı hafızaya sahiptirler, düşük işlemci güçleri vardır ve düşük güç tüketimine sahip olmaları gereklidir. Fakat bu sınırlamalar performanstan ödün vermeye mazeret olamaz, çünkü bu alandaki uygulamalar üst düzey askeri sistemler, sınır güvenliği, tıbbi uygulamalar ve bunun gibi performansın kritik olduğu alanlar için geliştirilmiştir. Ne yazık ki, bunlar gibi sistemlerde kullanılan görüntü işleme algoritmalarının çoğu gömülü dünyanın limitli sınırları için geliştirilmemiştir. Durum bu iken, yüksek düzeyli dillerde(matlab, python vb..) yahut kod taslağında yazılan görüntü işleme algoritmalarını gömülü ortamlar için daha uygun olan düşük düzeyli dillere(c++, c, assembly) çeviren bir metodolojiye ihtiyaç vardır. Bu çalışmada, bu amaçla kullanılan mevcut yazılım geliştirme yöntemleri incelenecek ve yukarıda belirtilen problemlere çözüm olarak gömülü bir yazılım mimarisi önerilecektir.

Bilişsel Bilimler EABD Yüksek Lisans Programı öğrencisi Dilek Deniz Bilgiç, "OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARIN HİKAYE KURGULAMALARI VE KURGUSAL HİKAYELERDE GÖSTERİMSEL TERİM KULLANIMLARI" konulu tezini, 14 Kasım 2018 tarihinde saat 10:00'da A-108 no.lu toplantı salonunda savunacaktır.

Tez Özeti : Deiktik değişim teorisi, bir ifadeyi yorumlamak için deiktik terimlerin kullanılmasının ve konuşmacıya göre deiktik merkezin değişmesinin gerektiğini öne sürer. Bu çalışmada Türkçe konuşan okul öncesi çocuklarının kurgusal anlatıları ile Deiktik merkez ve Deiktik değişim teorisi içerisinde hikaye dünyası bağlamını oluşturmak için kullandıkları deiktik terimler araştırılmıştır. Bu amaç için, 3;6 ve 6 yaşları arasındaki 47 okul öncesi çocuğun resimli bir kitabı hikâyeleştirdikleri anlatıları incelenmiş ve 23 yetişkinin hikayesiyle karşılaştırılmıştır. Daha küçük çocuklar daha gösterici bir ifadeyle, hikaye bağlamına kıyasla resimli kitaba odaklanıp buna uygun deiktik gösterici terimler kullanmışlardır. Ayrıca zaman belirten deiktik terimleri yetişkinlerden daha az sıklıkla kullanmışlardır ve bu da zamansal terimlerin hikaye kurgulama yeteneğinin yanında geliştiğini göstermektedir. Genel olarak sonuçlar; anlatı gelişiminin, gerçek dünya bağlamında kullanılan dilin hikaye dünyası bağlamındaki değişimi ile deiktik ifadelerin psikolojik yakınlığı belirtmedeki gelişimi ile paralel gittiğini göstermektedir.