Mevcut çalışma, uygulayıcıların Çevik metodoloji kullanmaya devam etme niyetlerini etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışma ayrıca, belirlenen faktörlerin Çevik metodoloji kullanımını devam etme niyeti üzerindeki etkilerini incelemeyi ve Çevik metodoloji bağlamında bir model önermeyi hedeflemektedir. Önerilen model sırasıyla güvenilirlik testleri, Açımlayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi ve Yapısal Eşitlik Modeli ile doğrulanmıştır. Yapısal Eşitlik Modeli kullanılarak, etkili faktörler ve bu faktörlerin aralarındaki ilişkiler analiz edilmiştir ve modelin son hali sunulmuştur.

Tarih: 05.09.2024 / 09:45 Yer: A-108

Bu tez, veri analitiği projelerinde Kritik Başarı Faktörlerinin (CSF) belirlenmesi ve önceliklendirilmesini araştırmaktadır. Sistematik bir literatür taraması ve veri uzmanlarıyla yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla kapsamlı bir CSF listesi geliştirilmiş, hiyerarşik olarak yapılandırılmış ve uzman geri bildirimi ile rafine edilmiştir. Çalışma, AI, büyük veri ve iş zekâsı gibi çeşitli alanlarda uygulanabilir, disiplinler arası bir CSF çerçevesi sunarak mevcut literatürdeki boşlukları doldurmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, araştırma, şirket büyüklüğü, proje karmaşıklığı ve teknolojik olgunluk gibi örgütsel bağlamlara dayalı olarak bu faktörlerin önceliklendirilmesi için özel bir yaklaşım sunmaktadır.

Tarih: 05.09.2024 / 11:00 Yer: A-212

Bu tez, görsel ve işitsel ipuçların birleştirildiklerinde bir yanılsama meydana getirmeyi sağlayan McGurk etkisini kullanarak, 3B model sadeleştirme algoritmalarının verimliliklerini kıyaslamaya yarayan bir yöntem sunmaktadır. Çalışma, bir insan başı modeli tasarlamayı, ağız hareketlerini canlandırmayı ve belirli hece seslerini kaydederek sanal bir sahne oluşturmayı içerir. Oluşturulan bu sanal sahne kapsamında bir kullanıcı çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, canlandırma yapılan başa uygulanan üç farklı model sadeleştirme algoritması orta ve yüksek zorluk seviyelerinde her hece için ayrı ayrı icra edilmiş ve her bir algoritmanın etkinliğini test etmek ve ölçmek amacıyla bir analiz yapılmıştır. Sonuçlar, 3B modelleme ve sanal gerçeklik uygulamaları için verimlilik ile algıda doğruluk arasında olabilecek bir dengeye dair görüşler sunmaktadır.

Tarih: 04.09.2024 / 10:00 Yer: II-06

Bu tez, küçük ve orta boyutlu dil modellerinin (LLM’ler) çok aşamalı soru cevaplama süreçlerinde kullanımını inceleyerek, bu modellerin GPT-4 gibi daha büyük modellere kıyasla bilgi ve akıl yürütme konusundaki sınırlamalarını aşmayı amaçlıyor. Araştırma, bu modellerin performansını artırmak için bilgi grafikleri kullanmayı, özellikle de metinden çıkarılan varlık-ilişki üçlülerinin entegrasyonunu incelemektedir. Varlık-ilişki çıkarımını geliştirmek için gözetimli ince ayar ve pekiştirmeli öğrenme gibi teknikler değerlendirilmektedir. Ayrıca, daha düşük hesaplama maliyetleriyle soru yanıtlama performansını artırmak amacıyla “Bağlantı-Kur-Varlıklarla” (Connect-the-Entities - CTE) adlı yeni bir istem tekniği tanıtılmaktadır.

Tarih: 29.08.2024 / 10:00 Yer: A-212

Bu tezde iki hedef bulunmaktadır: (i) basitçe, dilbilgisel olmak için olumsuz-gibi birimlere ya da alana gerek duyan olumsuz bağımlılıkların Türkçe’deki betimleyici özelliklerini anlamak; ve (ii) bazı birimlerin (örn. bağlaç, evrensel niceleyici) varlığı nedeniyle diğer türlü uygun olan bir yapıda olumsuz bağımlılıkların lisanslanmasının engellenmesi olarak bilinen araya girme etkilerini anlamak.

Tarih: 06.09.2024 / 14:00 Yer: A-212

Yüklemlerin bitimlilik yorumlamaları ile eylemin içsel öğeleri arasında doğrudan bir ilişki olduğu savı alanyazında geniş olarak kabul edilmektedir. Türkçe ve Fince gibi kimi dillerde, nesne üzerindeki belirtme durumunun bitimlilik operatörü olarak işlev gördüğü ve yüklemlerin bitimlilik yorumlamalarını ortaya çıkardığı savlanmaktadır. Ancak, biz bu tezde, belirtme durumu ve olayların bitimlilik yorumu arasındaki korelasyonun, durum ve içsel görünüş arasında olduğu varsayılan doğrudan ilişkiden ötürü olmadığını ve bu ilişkinin yalnızca dolaylı bir ilişki olduğunu MacDonald’ın (2006) çalışmasını takip ederek göstereceğiz.

Tarih: 06.09.2024 / 12:00 Yer: A-212

Teknik borç (TB) metaforu, yazılım geliştirmede ideal olmayan bir çözüm seçmenin neden olduğu ek işlerin maliyetini tanımlar. Bu çalışma, kültürel dinamiklerin TD birikimi ve yönetimini nasıl etkilediğini belirlemeyi amaçlamaktadır. Hem nicel hem de nitel yöntemler kullanılarak, altı farklı alandaki 30 yazılım sektörü çalışanından alınan yanıtlar, klan ve pazar kültürüne sahip organizasyonların daha yüksek TD seviyeleri biriktirme eğiliminde olduğunu ortaya koymuştur. Bu bulgular, organizasyon kültürünün TD sonuçları üzerinde önemli bir etkisi olduğunu göstermekte ve organizasyon içindeki spesifik kültürel dinamiklere yönelik yönetim stratejilerinin önemini vurgulamaktadır.

Tarih: 16.08.2024 / 13:30 Yer: A-212

Bu tez, sistematik değişkenlik yönetimi için Model Tabanlı Sistem Mühendisliği (MTSM) ve Ürün Hattı Mühendisliğinin (ÜHM), Model Tabanlı Ürün Hattı Mühendisliğine (MTÜHM) entegrasyonunu araştırmaktadır. Değişkenlik yönetimi tekniklerini uyarlayarak, görselleştirmeyi geliştirerek ve soyutlama seviyelerinde izlenebilirliği sağlayarak bir MTÜHM metodolojisi geliştirmeyi amaçlar. Metodolojinin, havacılık endüstrisindeki iş süreçlerini optimize etmesi, ürün kalitesini iyileştirmesi ve mühendislik çalışmalarını azaltması , örnek bir sistem üzeirnde uygulanmış ve gereksinimler ile doğrulanmıştır.

Tarih: 06.08.2024 / 10:00 Yer: A-212

Beyin-bilgisayar arayüzleri (BCI'lar), motor bozuklukları olan bireyler için çözümler sunarken, diğer kullanıcılar için sanal gerçeklik ve bilişsel yeteneklerde insan-bilgisayar etkileşimini geliştirir. Ancak, kullanıcı yorgunluğu ve geleneksel görsel uyaranların doğal olmayan hissi yaygın benimsenmeyi zorlaştırmaktadır. Bu çalışma, algılanamayan sabit durum hareketli görsel uyarılmış potansiyel (SSMVEP) uyaranı geliştirip değerlendirmeyi ve çok yönlü mekânsal kontrol için potansiyelini araştırmayı amaçlamaktadır. Yüksek frekanslı hareket içeren sinüzoidal ızgaralar kullanılarak, algılanamayan uyaranlar güçlü kortikal tepkiler uyandırırken kullanıcı rahatsızlığını azaltmıştır. İleri makine öğrenme teknikleriyle, karmaşık dikkat tepkileri yüksek doğrulukla çözümlenmiştir. Bu bulgular, doğal ve yüksek boyutlu sinirsel arayüzlerin uygulanabilirliğini göstermektedir. Bu çalışma, kullanıcı dostu ve yüksek performanslı BCI'ların geliştirilmesine katkı sağlamaktadır.

Tarih: 05.07.2024 / 14:00 Yer: A-212

Mevcut açıklama ve efekt tahmin araçlarından gelen özelliklerle zenginleştirilmiş, çoklu mühendislik özelliklerine dayalı olarak sürücü kodlamayan mutasyonları tahmin etmek için XGBoost algoritmasını kullanıyoruz. Ortaya çıkan veri seti, bir özellik seçimi ve mühendislik hattından geçirilir ve ardından sürücü ve yolcu kodlamayan mutasyonları tahmin etmek üzere eğitilir. Bu modeli aynı zamanda mevcut literatürden bilinen bir sürücü keşif modelinin mimarisi içerisinde de kullanıyoruz. Daha sonra önceki çalışmalarda bulunan kodlamayan sürücü mutasyonlarını kullanıyoruz ve modellerimizi kullanarak bunların sürücülüğünü tahmin ediyoruz. Ayrıca, oluşturulan tahminlerin derinlemesine analizini gerçekleştirmek için Açıklanabilir Yapay Zeka metodolojilerini kullanıyoruz.

Tarih: 07.06.2024 / 10:00 Yer: A-212