Enformatik Enstitüsü

Bu tez, Vision Transformer'ların verimli bir şekilde ön eğitim yapılması yöntemlerini keşfetmektedir; bunun için ilerlemeli katman dondurma yöntemi ile yerel maskeli görüntü modellemesi entegre edilmiştir. Çalışma, ViT'ler için tipik olan yoğun hesaplama gereksinimlerini ve uzun eğitim sürelerini değerlendirir. Temel yenilikler, eğitim verimliliğini önemli ölçüde artıran FreezeOut yönteminin LocalMIM mimarisine uygulanmasını içerir. Deneysel sonuçlar, rekabetçi doğruluk oranını korurken eğitim süresinde yaklaşık %12,5 azalma göstermiştir, bu da stratejik katman dondurma ve özel öğrenme hızı zamanlaması kombinasyonunun etkinliğini kanıtlamaktadır. Bu yaklaşım, kısıtlı hesaplama kaynakları üzerinde daha erişilebilir özdenetimli öğrenmeyi teşvik eder.

Tarih: 03.09.2024 / 09:30 Yer: B-116

Bu doktora çalışması, hikaye kavrama ile ilgili olacaktır. Hikaye kavrama, hikayelerde anlatılan karakterlerin ve olayların okuyucunun zihninde nasıl temsil edildiğini, hikayeleri okurken ne tür çıkarımların etkinleştirildiğini ve hikayelerin kavranmasını hangi metin faktörlerinin etkilediğini içerir. Araştırmamız özellikle hikayelerde uzamsal ipuçlarının ve kahramanın bakış açısının kavranmasına odaklanacaktır. Literatürdeki çeşitli çalışmalar, okuyucuların hikayelerde uzamsal ipuçlarına duyarlı olduklarını ve bazı koşullar altında kahramanın bakış açısını benimseyebildiklerini ileri sürmektedir. Bu tez için, bazı yeni araştırma sorularını test ederek, bu konuyu daha ayrıntılı bir şekilde inceleyeceğiz.

Tarih: 06.09.2024 Yer: II-06

Bu tez, kentsel planlama, CBS araştırmaları ve afet risk değerlendirmesinde Karışık Arazi Kullanım (LUM) analizine yönelik gelişmiş metodolojiler sunmaktadır. Geleneksel yaklaşımların sınırlamalarını aşarak, nokta bazlı coğrafi verilerden yararlanan bir açık kaynak Python paketi, landusemix, geliştirilmiştir. Bu paket, ölçeklenebilir ve uyarlanabilir LUM hesaplaması sağlar. Araştırma, LUM analizini, özellikle deprem riski bağlamında, kentsel kırılganlıktaki zamansal değişiklikleri değerlendirmek için genişletir ve zaman duyarlı kentsel planlama için yeni bakış açıları sunar. Bu çalışma, sürdürülebilir, dayanıklı ve yaşanabilir şehirlerin geliştirilmesine katkıda bulunan yenilikçi araçlar ve yaklaşımlar sağlar.

Tarih: 03.09.2024 / 17:00 Yer: B-116

Çevre güvenliği artık ağlara ve kritik verilere erişim için bir engel değildir. Çoğu bilgisayar korsanı, geleneksel güvenlik tedbirlerinin işe yaramadığına inanmaktadır. Normal ağ trafiğiyle karıştığı için tespit edilmesi zor olabilen Active Directory (AD) saldırılarını önlemek ve tespit etmek için sağlam bir güvenlik stratejisi hayati önem taşımaktadır. Bu tür saldırılardan biri de Kerberos kimlik doğrulama protokolündeki zayıflıkları istismar eden Kerberoasting saldırısıdır. Bu çalışmada, denetimli makine öğrenimi algoritmalarını kullanarak Kerberoasting saldırısının tespiti için bir çözüm sunmaya çalışılmıştır. Ayrıca, Kerberoasting saldırıları için verimliliğini ölçmek üzere herkese açık bir veri kümesi oluşturulup paylaşılmıştır.

Tarih: 05.09.2024 / 10:00 Yer: II-06

Bu çalışma, -mIş tamamlanmış/kanıtsal ekinin anlamını, özellikle tamamlanmışlık yorumuna odaklanarak incelemektedir. Basit fiil cümleleri [fiil+geçmiş] ve karmaşık fiil cümleleri [fiil+part+kop+geçmiş] için iki farklı sözdizimsel yapı olduğu ileri sürülmüştür (Kornfilt, 1996; Kelepir, 2001). Demirok ve Sağ (2023), bu iki yapı için zamansal ilişkileri temel alarak bileşimsel bir açıklama sunmaktadır. Buna dayanarak, fiil-ortaç ilişkisine Aktionsart odaklı bir analiz öneriyoruz. Kelepir’in (2001) sözdizimsel açıklamasını ve -mIş’ın tamamlanmışlık anlamı üzerine gözlemleri uzlaştırmak için, niceliksel olay semantiği (Champollion, 2015) içinde süreklilik-tabanlı bileşimsel bir açıklama sunuyoruz.

Tarih: 06.09.2024 / 15:30 Yer: A-212

Mevcut çalışma, uygulayıcıların Çevik metodoloji kullanmaya devam etme niyetlerini etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışma ayrıca, belirlenen faktörlerin Çevik metodoloji kullanımını devam etme niyeti üzerindeki etkilerini incelemeyi ve Çevik metodoloji bağlamında bir model önermeyi hedeflemektedir. Önerilen model sırasıyla güvenilirlik testleri, Açımlayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi ve Yapısal Eşitlik Modeli ile doğrulanmıştır. Yapısal Eşitlik Modeli kullanılarak, etkili faktörler ve bu faktörlerin aralarındaki ilişkiler analiz edilmiştir ve modelin son hali sunulmuştur.

Tarih: 05.09.2024 / 09:45 Yer: A-108

Bu tez, veri analitiği projelerinde Kritik Başarı Faktörlerinin (CSF) belirlenmesi ve önceliklendirilmesini araştırmaktadır. Sistematik bir literatür taraması ve veri uzmanlarıyla yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla kapsamlı bir CSF listesi geliştirilmiş, hiyerarşik olarak yapılandırılmış ve uzman geri bildirimi ile rafine edilmiştir. Çalışma, AI, büyük veri ve iş zekâsı gibi çeşitli alanlarda uygulanabilir, disiplinler arası bir CSF çerçevesi sunarak mevcut literatürdeki boşlukları doldurmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, araştırma, şirket büyüklüğü, proje karmaşıklığı ve teknolojik olgunluk gibi örgütsel bağlamlara dayalı olarak bu faktörlerin önceliklendirilmesi için özel bir yaklaşım sunmaktadır.

Tarih: 05.09.2024 / 11:00 Yer: A-212

Bu tezde, ortak eylem ve dikkat üzerine yapılan önceki bir deneysel çalışmaya dayanarak iletişimde Zihin Kuramı'nın bir Bayesçi bilişsel modeli geliştirilmiştir. Özellikle, yüksek işlevli otizmli bireyler ile tipik gelişim gösteren, klinik olmayan kontroller arasındaki işaret zamiri kullanımları model bazlı karşılaştırılmıştır. Model, çift göz izleme yöntemiyle elde edilen görsel (ortak) dikkat ölçümlerini kullanarak Rasyonel Söz Edim çerçevesini deneysel veriye uygular. Bağlama bağımlılık, çıkarımın iç içe geçmişliği ve farklı işaret zamiri sistemlerine olan tercihleri serbest değişken olarak modelledikten sonra, yüksek ekolojik geçerlilik koşulları altında gözlemlenen davranıştaki grup farklılıkları hakkında çıkarım yapılmıştır.

Tarih: 05.09.2024 / 09:00 Yer: B-116

Bu tezde, sözel bir iletişim ortamında öğrenmenin sosyal doğası, karmaşık olmayan ve tekrarlanabilir oküler ve sinirsel özellikleri, muhatapların kavramsal ortak zeminler oluşturması ve sürdürmesini sosyo-dilsel süreci ile ilişkilendirmek için çok modlu bir hiper tarama yöntemi kullanılarak araştırılmıştır. Çift-EEG, çift-fNIRS ve çift-göz izleme düzeneği ile ikili bir etkileşim ortamı oluşturulmuş ve bu özellikleri açıklamak için deney verileri aynı zaman alanında senkronize edilmiştir. Sonuçlar, oküler, hemodinamik ve sinirelektrik alanlar için tekrarlanabilir özelliklerin, ikili sözlü iletişim sırasında dilsel davranışsal verilerle korelasyon gösteren hem doğrusal hem de doğrusal olmayan ilişkiler taşıdığını göstermiştir.

Tarih: 05.09.2024 / 15:00 Yer: A-108

Bu tez, görsel ve işitsel ipuçların birleştirildiklerinde bir yanılsama meydana getirmeyi sağlayan McGurk etkisini kullanarak, 3B model sadeleştirme algoritmalarının verimliliklerini kıyaslamaya yarayan bir yöntem sunmaktadır. Çalışma, bir insan başı modeli tasarlamayı, ağız hareketlerini canlandırmayı ve belirli hece seslerini kaydederek sanal bir sahne oluşturmayı içerir. Oluşturulan bu sanal sahne kapsamında bir kullanıcı çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, canlandırma yapılan başa uygulanan üç farklı model sadeleştirme algoritması orta ve yüksek zorluk seviyelerinde her hece için ayrı ayrı icra edilmiş ve her bir algoritmanın etkinliğini test etmek ve ölçmek amacıyla bir analiz yapılmıştır. Sonuçlar, 3B modelleme ve sanal gerçeklik uygulamaları için verimlilik ile algıda doğruluk arasında olabilecek bir dengeye dair görüşler sunmaktadır.

Tarih: 04.09.2024 / 10:00 Yer: II-06