Enformatik Enstitüsü

Bu araştırmanın amacı Türkçe TED Konuşmalarındaki makro düzey söylem yapısını incelemektir. İşinin ehli insanlar tarafından transkripsiyonu yapılmış 70 adet Türkçe TEDx Konuşması işaretleme yapılmak amacıyla seçilmiştir. Bunlar altyazı dosyaları olarak toplanmış ve anlamlı söylem bölümlerini saptamak amacıyla işaretlenmiştir. Her konuşmanın toplam kelime ve özel geçiş kelimesi sayıları, zaman uzunlukları (saniye olarak), ortalama kelime temsil değerleri, hızları ve yine zaman uzunluklarının bütün metne oranlanmış şekilde hesaplanan bitiş yüzdelikleri makine öğrenmesi modellerini eğitmek için kullanılmıştır. Tüm bu nitelikler dikkate alınarak elde edilen sonuçlar, motivasyonel söylem bölümleri arasındaki geçişin F1-değeri 0,78 oranıyla tahmin edilebileceğini göstermektedir.

Tarih: 22.01.2024 / 13:00 Yer: B-116

Doğal dil cümlelerini mantıksal ifadelere çevirmek, bağlamsal bilgi ve cümlelerin değişken karmaşıklığı nedeniyle zorlu bir görev olmuştur. Son yıllarda yeni bir derin öğrenme mimarisi olan Transformer mimarisi, doğal dil işleme görevlerinde zor veya imkansız gibi görünen görevleri ele almanın yeni yollarını sunmaktadır. Transformer mimarisi ve ona dayanan dil modelleri, yapay zeka araştırma alanını ve doğal dil işleme görevlerine yaklaşımımızı değiştirmiştir. Bu tezde, cümleleri birinci dereceden mantık ifadelerine çevirirken Transformer modelleri kullanılarak başarılı sonuçlar elde edilip edilemeyeceğini görmek için deneyler gerçekleştirmekteyiz.

Tarih: 23.01.2024 / 11:00 Yer: B-116

Çelik üretimi, dünya çapında sayısız altyapı projesinin ve endüstriyel uygulamanın bel kemiği olarak hizmet vermektedir. Verimliliğini, kalitesini ve çevresel sürdürülebilirliğini korumak ve geliştirmek için hiperspektral görüntüleme, çelik endüstrisi için umut verici bir teknolojidir.  Hiperspektral görüntülere uygulanan entegre bir algoritmadan yararlanarak çelik cürufundaki serbest kireç içeriğini ölçmek için yeni, tahribatsız bir yaklaşım sunulmaktadır. Bu yöntem, karışım bileşenlerinin belirlenmesi için spektral karıştırma ve karışımın uç üyelerinin çıkarılmasını içermektedir. Metodoloji hem taze hem de altı aylık çelik cürufu ile çeşitli deneyler içermekte ve X-ışını kırınım desenlerinin Rietveld Analizine kıyasla doğruluğunu göstermektedir.

Tarih: 11.01.2024 / 09:30 Yer: B-116

Yeni nesil omik teknolojiler, hastalık durumları, hastalar ve ilaç değişiklikleri gibi farklı biyolojik bağlamlar hakkında moleküler bilgi vermek için ağ tabanlı bağlamsallaştırma yöntemlerini kullanır. Başlangıçta bu tez, bağlamsallaştırmadaki eksik noktalar, omics veri kümelerindeki gizli bilgiler, referans ağlarındaki sapmalar ve yüksek düzeyde bağlantılı düğümler veya hub'larla gürültülü etkileşimler gibi zorlu sorunları tanımladı. Devamında da, bu zorlukların üstesinden gelmek için  pyPARAGON'u (çoklu Omic veri entegrasyonu için Graphlet kılavuzlu ağ üzerinde PAgeRANk-flux) geliştirdik. Ayrıca özgün bir araç olan pyPARAGON, hastaya özel ağları yeniden çıkartarak ve meme kanseri ve otizm spektrum bozuklukları gibi karmaşık hastalıkları modelleyerek karmaşık hastalıkları bağlamsallaştırdı.

Tarih: 22.01.2024 / 14:00 Yer: A-108

Amerika'da kurumsal yatırım şirketleri, her çeyrek, düzenleyici SEC kurumuna 13F raporu ile sahip olduğu hisse adetlerini bildirmektedir. Ancak yatırımcılar, stratejilerini gizlemek için raporları geç teslim edebilmektedir. Bu çalışmada, 13F raporlarından çıkarılan veriler, hisselere dair fiyat ve sektör gibi ek bilgilerle zenginleştirilerek iki düğüm tipli, zamana bağlı ve zengin özniteliklere sahip bir ağa dönüştürülmüştür. Elde edilen ağın çeşitli ağ metrikleri, kenar sayıları ve motif sayılarının zamana bağlı değişimleri, ilgili zaman aralığındaki krizler vurgulanarak görselleştirilmiştir. Bunun sonucunda çalışma, ağın kümelenme katsayısı, önemli pozisyon değişimleri, geç teslim edilen 13F raporları ve spesifik motif sayılarının piyasa çöküşleri sırasında belirgin değişimler gösterdiğini ortaya çıkarmıştır.

Tarih: 18.01.2024 / 10:00 Yer: A-212

Primeri Bilinmeyen Kanserler (PBK), tanımlanamayan primer bölgelerden kaynaklanan tedavi zorluklarına neden olur ve hayatta kalma oranlarını önemli ölçüde etkiler. Geleneksel yöntemler kökenleri belirlemede zorlanır. Gen ifadesi tabanlı çalışmalar umut vaat eder; anotasyonlu kanser verileriyle eğitilen makine öğrenmesi modelleri, geleneksel yöntemleri aşarak dikkate değer bir doğruluk elde eder. TCGA verileri üzerinde eğitilen üç makine öğrenmesi modeli kullanan çalışmamız, yaklaşık %96 doğruluk elde etti.

Tarih: 18.01.2024 / 11:00 Yer: A-108

Makine öğrenimi algoritmalarının (özellikle derin öğrenmede) sağladığı etkileyici başarılara rağmen, değiştirilmiş girdi verileri tarafından kolaylıkla kandırılabilirler. Yanıltıcı saldırılar, makine öğrenimi modellerini ciddi şekilde hedef alır. Yanıltıcı eğitim, yanıltıcı saldırılara karşı etkili bir yöntemdir ancak ağ datası özellikleri nedeniyle bu yöntem uygun değildir. Bu tezde, otomatik kodlayıcının yeniden yapılandırma hatası, düşmanca saldırıların tespiti için kullanılmıştır. IDS modeli RAIDS önerilmiştir ve düşman saldırılarına karşı etkili sonuçlar elde etmiştir.

Tarih: 17.01.2024 / 14:00 Yer: A-108